Mole (yunit)

An mole (simbolo: mol) iyo an yunit nin pagsukol para sa bilang nin substansya sa International System of Units (SI). May eksaktong depinisyon ini na mga 6.02214076×10²³ na partikulo, pupuwedeng magin mga atomo, molekula, iyono, o elektron.^[1]

An depinisyon iyo pig-ako kaidtong Nobyembre 2018 bilang saro sa pitong basehang yunit nin SI,^[1] na nagliwat sa nagligad na depinisyon na an ispesipikong sarong mole iyo an bilang nin substansya sa 12 na gramo nin carbon-12 (¹²C), na iyo sarong isotopo nin karbon.

An numerong 6.02214076×10²³ (an numerong Avogadro) iyo an napili ngarig an masa nin sarong mole kan sarong kompuwestong kimikal sa gramo iyo numerikal na magkaparehas, para sa kadaklan nin mga praktikal na obheto, pasiring sa media na masa kan sarong molekula nin kompuwesto sa daltons. Halimbawa, an sarong mole nin tubig igwa nin 6.02214076×10²³ na molekula, kun sain an saiyang kabilugang gabat iyo harus 18.015 na gramo asin an media na gabat nin sarong molekula iyo harus 18.015 na daltons.

An mole iyo mahiwas na ginagamit sa kimika bilang sarong pasil na paagi para mabilang an mga reaktante asin produkto nin reaksyong kimikal. Halimbawa, an ekwaksyong kimikal na 2H₂ + O₂ → 2H₂O pwede sabihon na sa kada 2 mol nin dihydrogen (H₂) asin 1 mol nin dioxygen (O₂) na nagreakto, 2 mol nin tubig (H₂O) an mapoporma. An mole pwede man magamit para masukol an bilang nin mga atomo, iyono, elektron, o iba pang mga entidad. An konsentrasyon nin sarong solusyon iyo harus nasasambit gamit an molaridad (molarity), na may boot-sabihon na an bilang nin natunaw na substansya sa mole kada yunit nin bolyum kan solusyon, kun sain an yunit tipikal na ginagamit iyo an "mole kada litro" (mol/l), pinapalipot man na M.

An terminong gramo-molekula (g mol) iyo nagligad na piggagamit para sa "mole of molecules",^[2] sagkod an gramo-atomo (g atom) para sa "mole of atoms". Halimbawa, an 1 mole nin MgBr₂ iyo 1 gramo-molekula nin MgBr₂ pero 3 gramo-atomo nin MgBr₂.^[3][4]

1. ↑ ^{1.0 1.1} "On the revision of the International System of Units - International Union of Pure and Applied Chemistry". IUPAC | International Union of Pure and Applied Chemistry. 16 November 2018. Retrieved 1 March 2021.
2. ↑ International Bureau of Weights and Measures (2006), The International System of Units (SI) (PDF) (8th ed.), pp. 114–15, ISBN 92-822-2213-6, archived (PDF) from the original on 2017-08-14
3. ↑ Wang, Yuxing; Bouquet, Frédéric; Sheikin, Ilya; Toulemonde, Pierre12; Revaz, Bernard; Eisterer, Michael; Weber, Harald W.; Hinderer, Joerg; et al. (2003). "Specific heat of MgB₂ after irradiation". Journal of Physics: Condensed Matter 15 (6): 883–893. doi:10.1088/0953-8984/15/6/315. Bibcode: 2003JPCM...15..883W. 
4. ↑ Lortz, R.; Wang, Y.; Abe, S.; Meingast, C.; Paderno, Yu.; Filippov, V.; Junod, A. (2005). "Specific heat, magnetic susceptibility, resistivity and thermal expansion of the superconductor ZrB₁₂". Phys. Rev. B 72 (2): 024547. doi:10.1103/PhysRevB.72.024547. Bibcode: 2005PhRvB..72b4547L.